IEΡΕΣ ΜΟΝΕΣ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ
1) Mετακινήσεις μέσα στο Άγιο Όρος
2) Αποστάσεις από τις Καρυές
Όλες οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους, καλούμενες και Αθωνικές, αποτελούν θρησκευτικά πνευματικά ιδρύματα και όλες χαρακτηρίζονται "Κυρίαρχες", "Βασιλικές", "Πατριαρχικές" και "Σταυροπηγιακές".
"Κυρίαρχες" λέγονται επειδή διατηρούν ιδιοκτησιακό αυτοδιοίκητο του χώρου τους, μή υποκείμενο σε κανένα περιορισμό ως προς τον αριθμό των μοναχών.
"Βασιλικές" διότι η ίδρυσή τους οφείλεται σε εντολή ή συνδρομή των Βυζαντινών Αυτοκρατόρων ή, η ίδρυσή τους επικυρώθηκε με αυτοκρατορικό χρυσόβουλο.
"Πατριαρχικές ονομάσθηκαν αργότερα με την έκδοση πατριαρχικών σχετικών σιγιλλίων, όταν συνδέθηκαν με το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως
που ανέλαβε την πνευματική και μόνο εποπτεία τους.
Και τέλος "Σταυροπηγιακές" από το σταυρό που έστελναν οι Αυτοκράτορες ή ο Πατριάρχης και τοποθετούνταν στη θεμελίωση.
Οι Αθωνικές Μονές σήμερα είναι όλες κοινόβιες. Παλιότερα κάποιες ήταν ιδιόρρυθμες.
Στις κοινόβιες οι αδελφοί έχουν τα πάντα κοινά και τίποτε ιδιόκτητο. Της Μονής προΐσταται ισόβιος Ηγούμενος, ο Κοινοβιάρχης, έχοντας γύρω του τη Γεροντία και τους Επιτρόπους, εκλεγόμενος δε διά πλειοψηφίας υπό τη Γεροντία σε μυστική ψηφοφορία, από κατάλογο υποψηφίων, που και αυτός καταρτίζεται από πλειοψηφία από τους έχοντες δικαίωμα ψήφου (διανυόντων του 6ου από της κουράς των έτους) μοναχών. Για τον Ηγούμενο απαιτούνται ορισμένα πνευματικά και ηθικά προσόντα, δύναται όμως να παυθεί με απόφαση της Γεροντίας και κατόπιν πλειοψηφίας των εχόντων δικαίωμα ψήφου της Αδελφότητας. Αν ο εκλεγείς Ηγούμενος δεν φέρει το βαθμό του Αρχιμανδρίτη, χειροτονείται αμέσως μετά την εκλογή.
Στις ιδιόρρυθμες Μονές οι μεν μοναχοί ενδιαιτώνται μεμονομένα ο καθένας, τα δε των Μονών αυτών διέπει Επιτροπή και η Σύναξη των Προϊσταμένων.
Κατά ταύτα, των μεν κοινοβίων η Διοίκηση είναι σχεδόν μοναρχική αλλά μετά κοινοκτημοσύνης, των δε ιδιορρύθμων ολιγαρχική αριστοκρατική. Από τις 20 κυρίαρχες Μονές όλες σήμερα είναι κοινοβιακές. Ο δε αριθμός των 20 Μονών, ως ανεγνωρισμένες ανέκαθεν από την Εκκλησία και την Πολιτεία, δεν μπορούν ούτε να αυξηθούν αλλά ούτε και να ελαττωθούν. Των Μονών δε αυτών οι 17 είναι ελληνικές, 1 Σερβική, 1 Ρωσική, και 1 Βουλγαρική.
Όλα τα ιδρύματα, σκήτες, κελλιά, ησυχαστήρια είναι εξαρτήματα των Μονών. Εκτός από τις είκοσι κυρίαρχες μονές σε κανέναν άλλο δεν επιτρέπεται δικαίωμα ιδιοκτησίας στο Άγιον Όρος. Όλες οι Μονές, ως πατριαρχικές και σταυροπηγιακές, υπάγονται στην πνευματική δικαιοδοσία του Οικουμενικού ΠατριαρχείουΚωνσταντινουπόλεως και δεν επιτρέπεται η μνημόνευση κανενός άλλου επισκόπου εκτός του Οικουμενικού Πατριάρχη (εκτός απο τη μονή Εσφιγμένου της οποίας οι μοναχοί ΔΕΝ μνημονεύουν τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο).
Δεν επιτρέπεται η διαβίωση στο Όρος σε ετερόδοξους ή σχισματικούς. Όλοι οι μοναχοί του Αγίου Όρους, οποιασδήποτε εθνικότητας και αν είναι, λαμβάνουν αυτόματα την ελληνική υπηκοότητα. Η δικαιοσύνη απονέμεται από τις μοναστηριακές αρχές και την Ιερά Κοινότητα, εκτός από τις ποινικές υποθέσεις.
Οι Ιερές Μονές είναι αυτοδιοίκητες και διοικούνται σύμφωνα με τον εσωτερικό τους κανονισμό, τον οποίο ψηφίζουν οι ίδιες και εγκρίνει η Ιερά Κοινότητα. Η Ιερά Κοινότητα αποτελείται από είκοσι αντιπροσώπους των Μονών και εδρεύει στις Καρυές ως διαρκές σώμα.
Στη χερσόνησο του Άθω, σύμφωνα με την παλαιά βυζαντινή τάξη, απαγορεύεται η είσοδος γυναικών. Ο περιορισμός αυτός έχει πνευματική βάση στην παρθενία των μοναχών και την αφιέρωση του Όρους στη Θεοτόκο. Ονομάζεται «άβατον» και ισχύει από την αρχή της σύστασης της ιδιόρυθμης πολιτείας, αν και κατά το παρελθόν σε στιγμές ανάγκης έχει καταλυθεί.
Οι μονές δεν χρεώνουν για την φιλοξενία τους προσκυνητές, αλλά δέχονται δωρεές που μπορεί να προκύψουν.
Οι επισκέπτες του Αγίου Όρους πρέπει να είναι σεμνά ντυμένοι και να συμπεριφέρονται κόσμια. Σε περίπτωση που δεν τηρούν τους κανόνες αμφίεσης και συμπεριφοράς, το διαμονητήριό τους παύει να ισχύει και διώκονται από την όλη περιοχή του Αγίου Όρους.
Αυστηρότατες ποινές επιβάλλονται επίσης σ' αυτούς που θα προσπαθήσουν να αφαιρέσουν ιερά κειμήλια από τις συλλογές του Αγίου Όρους.
Ενώ η φωτογράφηση επιτρέπεται, η έγγραφή με κάμερες ή βιντεοσκόπηση απαγορεύονται αυστηρά.
Με ιεραρχική σειρά οι μονές του Αγίου Όρους είναι:
Ιερά Μονή Μεγίστης Λαύρας
Ιερά Μονή Βατοπεδίου
Ιερά Μονή Ιβήρων
Ιερά Μονή Χιλανδαρίου
Ιερά Μονή Αγ. Διονυσίου
Ιερά Μονή Κουτλουμουσίου
Ιερά Μονή Παντοκράτορος
Ιερα Μονή Ξηροποτάμου
Ιερά Μονή Ζωγράφου
Ιερά Μονή Δοχειαρίου
Ιερά Μονή Καρακάλλου
Ιερά Μονή Φιλοθέου
Ιερά Μονή Σίμωνος Πέτρας
Ιερά Μονή Αγ. Παύλου
Ιερά Μονή Σταυρονικήτα
Ιερά Μονή Ξενοφώντος
Ιερά Μονή Αγ. Γρηγορίου
Ιερά Μονή Εσφιγμένου
Ιερά Μονή Αγ. Παντελεήμονος
Ιερά Μονή Κωνσταμονίτου
1) ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ
Οι μετακινήσεις μπορούν να γίνουν:
Με λεωφορείο στο δρομολόγιο Δάφνη - Καρυές - Μονή Ιβήρων.
Με τα μικρά φορτηγά αυτοκίνητα, που διαθέτουν αρκετά μοναστήρια.
Με τα "ΤΑΞΙ Μινιμπας" που μπορείτε να νοικιάσετε στις Καρυές ή να ζητήσετε να σας παραλάβουν απο το μοναστήρι ή την σκήτη στην οποία θα βρισκεστε.
Με ζώο (μουλάρι) το οποίο μπορείτε να νοικιάσετε στις Καρυές.
Με τα πόδια, ακολουθώντας τα χαρακτηριστικά μονοπάτια του Όρους. Η διαδρομή, όπου και αν κατευθυνθείτε, θα σας συναρπάσει. Σε πολλά σημεία θα συναντήσετε πηγές με δροσερό νερό. Η βλάστηση είναι πλούσια. Τα τοπία ειδυλλιακά. Χρειάζεται προσοχή όμως, διότι είναι σύνηθες να χαθείτε στα πολυδαίδαλα μονοπάτια, που συχνά διακόπτονται μέσα στα πυκνά δέντρα ή μπροστά σε χαράδρες και βράχια,
από τη Δάφνη στους αρσανάδες των μονών Σίμωνος Πέτρα, Γρηγορίου, Διονυσίου, Αγίου Παύλου, Νέα Σκήτη, Σκήτη Αγίας Αννας και, όταν ο καιρός επιτρέπει, ως τα Κατουνάκια, τον αρσανά της Σκήτης Προδρόμου και το Μανδράκι της Μεγίστης Λαύρας
από τη Δάφνη στους αρσανάδες των μονών Αγίου Παντελεήμονος, Ξενοφώντος, Δοχειαρίου. Κωνσταμονίτου και Ζωγράφου από τον αρσανά της Μονής Ιβήρων στους αρσανάδες των μονών Φιλόθεου, Καρακάλου, Μεγίστης Λαύρας (Μανδράκι) ή από τον αρσανά της Μονής Ιβήρων στους αρσανάδες των μονών Σταυρονικήτα, Παντοκράτορος, Βατοπεδίου, Εσφιγμένου και Χελανδαρίου.
Ο περίπλους του Αθω μπορεί να γίνει και με άλλα σκάφη, με επιβάτες και γυναίκες, τα οποία όμως απαγορεύεται να προσεγγίσουν τις ακτές. Πρέπει να απέχουν από αυτές περισσότερο από 500 μέτρα. Είναι επίσης δυνατές ναυλώσεις πλοίων από άλλα γειτονικά λιμάνια.
Το ψάρεμα, εκτός από το υποβρύχιο, επιτρέπεται μετά από σχετική άδεια (ευλογία).
Με πλοίο:
Το θαλάσσιο μπάνιο δεν επιτρέπεται (όπως φαίνεται κι από κάποιες πινακίδες σε ακτές). Σε κάποιες περιπτώσεις, δίνεται ευλογία (άδεια) γι' αυτό, αλλά σε σημεία που κάποιος δεν φαίνεται εύκολα. Χρειάζεται όμως προσοχή, διότι οι ακτές είναι συνήθως βραχώδεις, η θάλασσα βαθιά και όχι σπάνια η εμφάνιση καρχαριών.
Στις Καρυές και τη Δάφνη λειτουργούν μικροί ξενώνες, εστιατόρια, καταστήματα τροφίμων και ειδών αγιορείτικης τέχνης, βιβλιοπωλεία κ.ά.
2) ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΑΡΥΕΣ
| Από Καρυές σε... |
απόσταση |
χρόνος βαδίσματος |
| Δάφνη |
12 χλμ |
2 ώρ.30' |
|
Ι.Μ. Μεγίστη Λαύρα
|
35 χλμ. |
7 ώρες |
| Ι.Μ. Βατοπεδίου |
15 χλμ.
|
3 ώρες
|
| Ι.Μ. Ιβήρων |
7,5 χλμ |
1 ώρα 30' |
|
Ι.Μ. Χελανδαρίου
|
30 χλμ. |
6 ώρες
|
| Ι.Μ. Διονυσίου |
20 χλμ. |
4 ώρες
|
|
Ι.Μ. Κουτλουμουσίου
|
1 χλμ.
|
10' |
|
Ι.Μ. Παντοκράτορος
|
7,5 χλμ. |
1 ώρα 30'
|
| Ι.Μ. Ξηροποτάμου |
10 χλμ.
|
2 ώρες |
| Ι.Μ. Ζωγράφου |
18 χλμ |
3 ώρ. 30' |
| Ι.Μ. Δοχειαρίου |
15 χλμ
|
3 ώρες |
|
Ι.Μ. Καρακάλου
|
17 χλμ
|
3 ώρ. 30'
|
|
Ι.Μ. Φιλόθεου
|
12 χλμ |
2 ώρ. 30'
|
|
Ι.Μ. Σίμωνος Πέτρα
|
18 χλμ
|
3 ώρ. 30'
|
| Ι.Μ. Αγίου Παύλου |
25 χλμ. |
5 ώρες |
|
Ι.Μ. Σταυρονικήτα
|
5 χλμ
|
1 ώρα |
| Ι.Μ. Ξενοφώντος |
15 χλμ |
3 ώρες
|
|
Ι.Μ. Γρηγορίου
|
20 χλμ
|
4 ώρες
|
|
Ι.Μ. Εσφιγμένου
|
25 χλμ |
5 ώρες |
|
Ι.Μ. Αγ. Παντελεήμονος
|
15 χλμ |
3 ώρες
|
|
Ι.Μ. Κωνσταμονίτου
|
15 χλμ
|
3 ώρες
|
